Wat is ontspanning & ontspannen leven

We zijn zó op zoek naar ontspanning, dat je er gespannen van wordt. We hebben het idee dat we ontspanning kunnen afdwingen, door er veel moeite, tijd en energie in te steken. Door heel erg ons best te doen. Alleen werkt dat niet zo bij ontspanning. Op zijn best geeft het een kort respijt. Dit is geen kritiek, ook ik heb het zo geleerd. Maar wat is ontspanning dan wel? Om duurzame ontspanning te ervaren, denk ik, gaat het niet om de activiteiten die we doen, maar hoe we ze doen. Hoe we het leven zelf benaderen. Een blog over lange termijn geluk versus korte termijn geluk, een blog over ontspanning vinden in dit moment, het loslaten van onze weerstand tegen wat er is en onze inherente rust, spontaniteit, ontspanning en authenticiteit gaan herkennen. Je vindt hulpmiddelen in deze blog hoe soms bewust niks te doen, te vervelen en simpelweg ruimte te geven aan de ontspannenheid die al in ons zit. 

Opmerken van weerstand

Onze vermoeidheid, stress en gespannenheid komt door onze weerstand tegen wat er is. Al tien jaar hoorde ik deze boodschap, dat onze weerstand tegen wat er is, ons lijden oplevert. Maar het zit er zo ingebakken bij ons. Het gaat soms zo automatisch, dat het tijd en aandacht kost om het op te merken. De laatste tijd zie ik hoe subtiel dit gaat. Ik heb wat drukke weken achter de rug en vanochtend even geen zin om te werken. Mijn automatische reactie is, stel je niet zo aan, pak je to/do lijst erbij en ga aan de slag. Alleen geef ik hierdoor totaal geen ruimte aan dat gevoel, van geen zin hebben. Dat is juist wel belangrijk! 

Ruimte geven aan gevoel

Het kostte me jaren om gevoelens toe te leren laten en in mijn lijf te herkennen. Na een uur in de weerstand (dit kan veel langer duren als we het niet doorhebben) zie ik wat ik doe. Ik hoef niet de hele dag op de bank te gaan liggen, maar ik wil het gevoel wel erkennen. Ik zoek het op in mijn lijf en geef het toestemming om er te zijn. Ik zeg en voel dat het er echt mag zijn. Alsof het een entiteit is die terug kan reageren. Er zit een vertrouwen en een overgave in het leven zelf in, dat er wel gebeurt wat er moest gebeuren. Dan opeens is het geen zin hebben, gedemotiveerd zijn, prima. Het wonderlijke is dat dit een soort diepere ontspanning en rust geeft. Dan gaan we ook zien dat uit lastige (pijnlijke) momenten ook mooie dingen kunnen ontstaan. Deze blog komt voort uit zo’n moment. 

Wat is ontspanning?

Ik hoor cliënten vaak zeggen: ‘ik accepteer het gevoel en laat het er zijn, maar het gaat niet weg.’ Wat moet ik doen!?’ De eerste vraag die ik dan vaak stel is: wat is ontspanning eigenlijk voor jou? Wat wil je bereiken? In eerste instantie willen de meeste een korte ontsnapping uit een hectisch en stressvol leven, even op adem komen. Maar als ik dan doorvraag dan zoeken we eigenlijk allemaal naar een diepere en duurzame ontspanning. Alleen is dit soort ontspanning nieuw voor veel mensen. Het vraag ook meer dan een quick fix, het is een andere manier van in het leven staan. De moderne tijd vraagt hierom. Het is tijd voor wat ontspanning, sterker nog goede ontspanning is heel hard nodig. Het moderne leven gaat zo snel, het lijkt steeds meer van ons te vragen en ons mentale ontspanning staat onder toenemende druk. 

De kracht van stilte

Als ik een stiltedag of stilte-weekend op Terschelling geef, dan geven sommigen aan dat ze een nieuw soort ontspanning ervoeren. Niet een ontspanning door te doen maar door juist te laten, door te zijn met alles wat er op zo’n dag zich aandient. Te vertrouwen dat je systeem, je lichaam, goed weet wat het nodig heeft en er in mee zal meebewegen. Dat brengt een verstilling en ontspanning die bij je blijft. Het wordt een relaxtere manier van leven. Dus wil je weten wat ontspanning is, dan zoek de stilte op. Je kan gewoon op een rustige plek gaan zitten en jezelf toestaan even niks te hoeven. Je aandacht te verschuiven naar alle directe ervaringen van dat moment, niet wat je denkt te ervaren, maar wat je in dat moment voelt, ruikt, proeft, hoort en ziet. Als je iets meer houvast wil, doe dan een begeleide klankschaal meditatie. In mijn blog ‘leren ontspannen’ vind je meer praktische tips, videos en inspiratie. 

Niks hoeft weg!

De paradox is dat lastige gevoelens niet weg hoeven, waardoor het – op zijn eigen tijd – juist de ruimte krijgt om weg te gaan. Pas als je de vraag, die ik leerde van Rupert Spira, “can you live with this feeling forever” met ja kan beantwoorden. Dit is niet alleen een mentale ja, maar ook dat je echt voelt dat het oké is om je zo te voelen. Daarin zit ook een overgave, inzicht en diepe acceptatie in dat we het leven niet kunnen controleren. Gevoelens al helemaal niet. Daar zit nog een belangrijke laag achter, namelijk het herkennen en contact maken met je essentieel zelf. Jij als bewustzijn, de stilte in en achter alle ervaringen in het leven.

Een onbevangen nieuwsgierige houding

Doe gewoon de dingen die je wil doen. Ga lekker naar de sauna, sport lekker, mediteer, volg een yoga klas, maak een mooie wandeling, ga op stap met je vrienden etc. maar doet het vaker zonder doel, zonder je best te doen om je anders, meer ontspannen, gelukkiger of beter te willen voelen. Bekijk het anders, vanuit een soort nieuwsgierigheid, spontaniteit, onbevangenheid, een soort nieuwsgierigheid van wat er dan weer gaat gebeuren. Voel je het verschil? Laat je verwachtingen, het streven, het constante willen oplossen meer los. Het  kost vaak tijd om dit verschil op te merken. Dus prima dat de oude manier nog een tijd bij je zal blijven. Wees mild voor jezelf als dat gebeurt. Maar de ontspanning die je zal gaan merken, die we allemaal zo zoeken, zal je motiveren om het door te zetten. Dit is de weg, denk ik, naar een duurzame ontspanning. Hier een mooie en simpele geleide meditatie van Mooij. 

We zijn er al!

Zie steeds meer dat wat ontspanning is, wij in essentie nu al zijn.  We hoeven niet te leren ontspannen, er heel hard voor te werken of er naar op zoek te gaan. Juist dat zoeken, het idee dat er in de toekomst een oplossing ligt, dat het dan beter zal zijn, is het probleem. Dat is de grote illusie. Het gaat simpelweg onze natuurlijke staat van zijn te zien. Die vind je in de directe ervaring van dit moment, waarin geen bevestiging van het denken nodig is. Het denken is een onderdeel van alle ervaringen die komen en gaan. Jij en ik zijn datgene wat altijd is. De wetende stilte, gewaarzijn, bewustzijn, de natuurlijke staat van zijn, er zijn vele  bewoordingen voor. Het vraagt wel om te luisteren naar wat er in dit moment zich aandient. Ben je moe? Dan doe daar iets mee. Ben je gestresst? Kijk wat je nodig hebt op dat moment. Ben je chagrijnig? Ga bij jezelf na of je in verzet bent tegen iets of iemand. 

Het hier en nu

Daarom gaat het in meditatie (yoga) zo vaak over het hier en nu. In het hier en nu, check het nu zelf maar, is er geen probleem. Dit moment is wie je bent. Als je dit wilt uittesten dan relax, ontspan, ga lekker zitten of liggen en maak je niet te druk om hoe je zit, ligt of staat. Dan breng je aandacht naar je directe ervaring, je zintuigen. Wat je nu ziet, hoort, voelt, proef, ruikt of denkt. Zie het denken als een geluid, het komt op en gaat weer in dezelfde stilte weg, en jij doet er niks meer. Je laat het denken gewoon komen en gaan. Doe dit voor een paar minuten in stilte. Je zal niet meteen een mega bliss moment ervaren, maar er ontstaat al een klein beetje een soort rust, een stilte, een ok-heid met wat er nu is. Voel je dat? 

Wat ontspanning is

Zie je het verschil met wat we normaal doen? Het werken, ons best doen om gelukkig te zijn, in plaats van onze heelheid en het geluk in het nu te herkennen. Die zien we niet omdat we zo bezig zijn met het leven te controleren, te willen veranderen en anders te willen maken. Dit geeft een mentale en fysieke verkramping. Wat een opluchting dat je niet meer hoeft te zoeken naar oplossingen in de wereld. Het zit in je of sterker nog je bent dat geluk, die ontspanning die je zoekt. De vraag waar we mee begonnen, wat is ontspanning, kan je beantwoorden met dat we in essentie die ontspanning zijn. Dat we dat altijd al waren en we er altijd toegang toe hebben. Jij en ik zijn nu al helemaal heel en er is niks wat er ontbreekt. Dit weten geeft de ontspanning die we zoeken. Dus stop met zoeken naar ontspanning buiten je en zie dat het in je zit. Doe de dingen met aandacht en laat verwachtingen zoveel mogelijk los, stap dit moment in en vind ontspanning in (achter) alle dingen die in ons leven gebeuren. De prettige en de onprettige. Succes!