info@beyondmindfulness.nl
Beyond Mindfulness | MINDFULNESS TIPS  | Ervaar de kracht van zelfcompassie, 10 praktische tips

Ervaar de kracht van zelfcompassie, 10 praktische tips

Voor velen is innerlijke kritische stem onmisbaar. Wie anders beschermt ons voor fouten? Of behoedt ons voor afwijzing? Of maakt dat we dingen gedaan krijgen? Maar klopt dit wel? Is het niet gewenning en onze westerse opvoeding, wat maakt dat we dit als waar aannemen? Als je nog nooit een verse pasta pesto hebt geproefd (heerlijk!), hoe kan je dan weten of dat lekkerder is dan uit een potje? Oftewel we leren of ervaren vaak te weinig dat het anders kan. Dat er andere manieren zijn om er voor jezelf te zijn. Dat jezelf steunen (via zelfcompassie) je juist zelfvertrouwen geeft en motiveert om het voor elkaar te krijgen en je minder kwetsbaar maakt voor afwijzing en/of fouten. Uiteindelijk is het het kennen van je natuurlijke staat de essentie maar voor, tijdens en zelfs na de herkenning hiervan blijft zelfcompassie cruciaal. Een blog over de kracht van zelfcompassie, de hardnekkigheid van onze inner criticus en 10 tips en inspiratie om meer vanuit zelfcompassie te leven. 

Waarom is het zo moeilijk zelfcompassie toe te passen?

Ons menselijke brein zet ons, mbt zelfcompassie, al snel op een 2-0 achterstand. Wij zijn goed in evalueren en toekomstige scenario’s uit te denken en met een kritische blik naar het verleden en de toekomst te kijken. Wat ons overigens prachtige dingen als kunst, muziek, ver ontwikkelde gezondheidszorg en nog vele andere dingen heeft opgeleverd. Maar ik durf te stellen dat het ons niet wezenlijk gelukkiger heeft gemaakt. Daarbij komt dat ons reptielenbrein, nog steeds sterk aanwezig, gericht is op overleven. Wederom is de inner criticus hiervoor cruciaal. Ook onze westerse cultuur helpt niet mee, die is vaak sterk gericht op oplossingen en verbeteren. Dit beïnvloed sterk hoe we omgaan met onze gevoelens. Die moeten weg en hoe sterker de inner criticus hoe sterker de weerstand tegen negatieve gedachten en gevoelens. Zoals je misschien al weet “everything you resist persist”. Kortom het werkt niet en toch gaan we ermee door. 

“Remember, you have been criticizing yourself for years and it hasn’t worked. Try approving of yourself and see what happens.”

― LOUISE L. HAY

Zover het slechte nieuws. Laten we kijken hoe het anders kan. 

Hoe het om te draaien? 

Hoe inspirerend boeken en YouTube clips ook kunnen zijn, pas als we het zelf ervaren komt er verandering. Worden we gemotiveerd en ervaren (weten) we dat het echt anders kan. In mijn coaching en trainingen doe ik wel eens een meditatie die rauw stil staat bij lastige emoties. Die dan te voelen in je lijf. In mijn begeleiding nodig ik hen uit om met vriendelijkheid en ruimte het gevoel toe te laten. De meeste ervaren dan, voor zichzelf, dat verzet tegen het gevoel averechts werkt en dat het denken en het lichaam vanzelf rustiger worden. Simpelweg door het verzet op te geven en er met vriendelijkheid naar te kijken. In de plaats van wat stom dat ik me weer onzeker voel of kan ik nou niet één presentatie zonder knikkende knieën doen. Dat soort gedachten, je kent ze wel.

De Kracht van zelfcompassie 

Je brein kan letterlijk nieuwe neurologische verbinden maken. In dit geval doe je door met meer compassie naar jezelf en anderen te kijken en via schrijf, meditatie of andere manieren kan je dit gaan oefenen. De wetenschap ondersteunt het belang van compassie en ziet hoe het brein (in MRI scans) in positieve zin kan veranderen. De kracht zit hem in de simpelheid. Jezelf net zo behandelen als je je beste vriend of vriendin zou behandelen. Onze eigen inner criticus voorkomt dit vaak. Voor de ander hebben we vaak meer ruimte en mildheid dan voor onszelf. Een mooie vraag om te stellen als je vastloopt is, hoe zou je reageren op jouw verhaal verteld door een vriend of vriendin aan jou? Oftewel wat zou jij een ander adviseren als die in een vergelijkbare positie zit? Grote kans dat je heel wat vriendelijker en met meer begrip en ondersteuning reageert. Dit kan je dus leren ook aan jezelf te geven. Er zijn weinig dingen belangrijker dan dat, toch!? 

Tien praktische tips om zelfcompassie in de praktijk te brengen:

1. Simpelweg in de schoenen van de ander gaan staan. Enerzijds kijk met wat meer vriendelijkheid naar jezelf. Anderzijds kruip in de huid van de ander om hem of haar beter te begrijpen. Misschien ga je zelfs wel zien dat de ander uiteindelijk, net als jij en ik, gewoon gelukkig wil zijn. Vanwaaruit meer begrip en compassie kan ontstaan. 

2. Uit onderzoek blijkt dat aanraking een onmiddellijk effect heeft op ons (parasympatische systeem) lichaam, het brengt het tot rust. Je komt in je lichaam en uit je hoofd en stress vermindert daardoor. Leg je hand op je hart, was met een vriendelijke intentie je handen of doe een andere fysieke handeling die bij jou past. 

3. Zeg een aantal compassie-volle zinnen als je merkt dat de inner criticus er is.  Hard-op of voor jezelf. Iets wat bij jou past. Bijvoorbeeld: Het is ok, laat me dit maar voelen. Het is er toch al. Of lijden is onderdeel van het leven. Ik kies ervoor om er voor mezelf te zijn met vriendelijkheid en compassie”. Of ik heb het gevoel, ik ben het gevoel niet. Overigens nooit het gevoel weg drukken. Het doel is om er juist ruimte voor te maken en jezelf ondersteunen met vriendelijkheid. 

4. Ik heb een tijd geleden een zelfcompassie inspiratie pagina gemaakt met video’s, websites en boeken tips, misschien helpt je dat. 

5. Via deze link vind je verschillende schrijf en meditatie zelfcompassie oefeningen, je kan mijn eigen ingesproken meditaties eens proberen en de app Insight Timer kan ik van harte aanbevelen.

6. Je kan ook overwegen, om een goede basis te leggen, een zelfcompassie training volgen.

7. Gun jezelf om fouten te maken. Als je iets doet wat je spannend vindt, zeker als perfectionistisch bent, oefen met het maken van fouten. Begin klein. Maak eens een klein foutje in een danspas, sla een wat speelse en/of risicovollere bal met tennis of maak een kleine typ-fout  in je whatsapp bericht. Glimlach naar jezelf als je dit lastig vindt maar zie het belang ervan. Als je dan onbewust een foutje maakt dan heb je er al wat meer ervaring er mee. Zie dat we allemaal gewoon maar mensen zijn, die allemaal fouten (mogen) maken. Ook jij! Zie wat je mist als je jezelf niet gunt om fouten te maken.

8. In-time & Through-time: dit is voor mij altijd een grote uitdaging geweest. In Through-time anticiperen we op wat mogelijk kan gaan gebeuren ipv meer te vertrouwen op ons handel vermogen in het moment (in-time). Een in-time persoon heeft geleerd meer in het moment (spontaan) te reageren. Bijvoorbeeld om tegen de verwachtingen van de ander en jezelf eerder naar huis te gaan. Vriendelijkheid en goede zelfzorg is hierin cruciaal. Je bewust zijn dat je eerder naar huis mág gaan en je het waard bent om van je af te bijten als iemand over je grenzen gaat. In-time kan ruimte maken voor plezier, spontaniteit en flow. 

https://www.youtube.com/watch?v=fvtS2h6ThXo

9. Doe een week lang elke dag in het geheim een goede daad. Doe iets wat een ander leuk vindt of nodig heeft, maar doe het anoniem. Dit kan iets heel simpels zijn, zoals borden afwassen die iemand heeft laten staan, stofzuigen, iets lekkers achterlaten, een donatie doen of iemand even voor laten. Dit komt uit dit leuke boekje.

10. Compassie geven aan anderen is net zo belangrijk als aan jezelf. De Dalai Lama hamert hier terecht altijd op. Geluk is het delen van onze gedeelde menselijkheid. Geluk komt voort uit het slechten van de muren tussen jou en de ander. Zie dat de ander ook gewoon gelukkig wil zijn en voel bij jezelf hoe fijn het is om daar een positieve rol in te spelen. Doe eens de ‘just-like-me’ oefening van Pema Chodron. 

11. Volg een groepstraining. Zelf geef ik regelmatig mindfulness retraites op Terschelling en zelfcompassie training (3-weekse) in Amsterdam. In beide speelt zelfcompassie een centrale rol. Je kan altijd gratis kennismaken en een proefsessie aanvragen als je nieuwsgierig bent. Maar waar je een dergelijke training ook volgt, juist bij het onderwerp zelfcompassie kan een groep een enorme helende werking hebben. Je ziet en hoort dat andere ook die kritische stem hebben, ook perfectionistisch zijn en het ook moeilijk vinden er voor zichzelf te zijn. Die gedeelde menselijkheid is echt krachtig en haalt ons uit schaamte, behoudt ons voor  meer innerlijke kritiek en dat we ons in onszelf terug gaan trekken. We worden milder en vriendelijker en daardoor ontstaat meer rust, tevredenheid en geluk. Zeker als je je in zo’n groep wat kwetsbaarder durft op te stellen.

Pema Chodron 

Pema Chodron is een inspiratiebron voor vele, maar zeker ook voor mij. Grappig, helder, toegankelijk, eerlijk en wijs. Als ik het even niet weet sla ik al jaren lang haar mini boekje  the pocket Pema Chodron open. Het stelt me altijd gerust dat zij, decennia nadat ze al een gerespecteerde leraar was, nog fouten maakte en die durfde toe te geven. Laat ik een stukje uit haar boek citeren.

We start with ourselves

In cultivating loving-kindness, we train first to be honest, loving and compassionate towards ourselves. Rather then nurturing self-denigration, we begin to cultivate a clear-seeing kindness. Sometimes we feel good and strong. Sometimes we feel quiet and weak. But our loving kindness is unconditional. No matter how we feel, we aspire to be happy. We can learn to act and think in ways that sow seeds of our future well-being, gradually becoming more aware of what causes happiness as well as what causes distress. Without loving kindness for ourselves it is difficult, if not impossible, to genuinely feel it for others.

Openheid en eerlijkheid

Haar eerlijkheid en openheid inspireert. Zelf vergeet ik soms in de modder, zoals een Belgische vriend het zegt, te gaan staan. Eerlijk te kijken hoe ik me écht voel, het toe te laten en er met vriendelijkheid na te kijken. In de modder staan wordt makkelijker als je weet dat we er allemaal, in zekere zin, in aan. Ja, zelfs Pema Chodron. Succes! 

Tags: